گرم شدن زمین (1)

شاید جهان هرگز به این سرعت در 25 سال گذشته گرم تر نشده است - دوره ای که تاثیرات طبیعی بر دمای جهان ، مانند لکه های خورشیدی ، به هر حال می بایست ما را خنک تر میکرده است - با دانش و آگاهی از فیزیک اثر گلخانه ای که حقیقتی علمی در بیش از یک قرن اخیر است ، دشوار است که با نظر اکثریت قاطع اقلیم شناسان موافق نباشیم که میگویند آنچه از تغییرات آب و هوایی میبینیم ساخته دست بشر است. 

 شواهد: 

  سال 1998 گرم ترین سال در گرم ترین دهه در گرم ترین قرن طی هزار سال پیش بوده است. بر پایه گزارش ها ، سالهای 1997 و 1995 به لحاظ گرما به ترتیب در رتبه های دوم و سوم قرار دارد.بر اساس اطلاعات مرکز ملی داده های آب و هوایی ایالات متحده US National Climate Data Center اکنون دیگر تردید اندکی هست که اساساً زمین در اواخر قرن بیستم به میزان 25 درجه در هر دهه گرم تر شده است.  

در اواخر قرن بیستم ، بیشترین میزان گرم شدن در قطب شمال بوده است . بخش اعظم سیبری تا 5 درجه یعنی هشت بار سریعتر از میانگین جهانی گرم شده که به ذوب زمینهای یخ بسته ، بروز ناهمواری در جاده ها و فرو ریختن ساختمانها منجر شده است. ضخامت یخ پهنه ای گرینلند در کناره های ساحلی به سرعت کم می شود. اکنون کشتیها در بیشتر تابستانها می توانند به راحتی از گذرگاه مشهور نورث وست در بالای کانادا عبور کنند.دورتر از قطب شمال ، دسته ریز ماهیها با ناپدید شدن یخ دریا ، که در زیر آن تغذیه می کردند ، مواجه گشته اند.  در نتیجه ، موجودات دیگر هم دچار گرسنگی می شوند.   

 دهه 1960 پوشش برف روی سطح خشکی زمین ده درصد کاهش یافته اند. 

در اغلب کشورهای جهان زمستان های خیلی سرد و تابستانهای خیلی گرم رخ می دهد. توفانهای غیرمترقبه افزایش یافته است.  

برف و یخ یخچالهای آلپ در مقایسه با زمانی که نخستین بار کوهنوردان در نیمه قرن نوزدهم آن قله را پیمودند نصف شده است.یخچال طبیعی گروبن Gruben در سویس ، فقط در دهه 1990 ، 200 متر عقب نشینی کرده است. 

تاثیر گرمایش زمین بر زندگی ما:   

  حتماً چیزهایی در مورد گرمایش جهانی شنیده‌اید: افزایش دما، آب شدن یخ‌ها و افزایش سطح آب دریاها در آینده‌ای نزدیک. اما تغییر آب و هوای زمین حتی حالا هم اثرات عجیبش را بر زندگی ما گذاشته است.

آیا در این چند سال اخیر حس نمی‌کنید که عطسه‌ها و آبریزش چشمانتان که هر سال بهار به سراغتان می‌آمد، شدیدتر شده است؟ اگر جوابتان به این سوال مثبت است بدانید که گرمایش جهانی می‌تواند دلیلی برای این شدت بیماری شما باشد.

به گزارش لایو ساینس، در دهه‌های اخیر هر روز بر تعداد کسانی که در آمریکا از حساسیت‌های فصلی و آسم رنج می‌برند افزوده می‌شود.

هرچند تغییر شیوه‌های زندگی هم در این میان موثر بوده است و آلودگی هوا هم باعث می‌شود حساسیت‌های تنفسی افزایش یابد، اما تحقیقات نشان می‌دهد افزایش میزان دی‌اکسید کربن و دمای بیشتر هوا که برمی‌گردد به مسئله گرمایش جهانی، سبب می‌شود گیاهان زودتر برسند و گرده‌‌های بیشتری هم تولید کنند.

زمانی که مواد حساسیت‌زا زودتر تولید شوند، فصل حساسیت هم طولانی‌تر خواهد بود. پس دستمال کاغذی‌هایتان را آماده نگه دارید. زمین گرم می‌شود.

کوه‌ها بازسازی می‌شوند. بله. این هم یکی از اثرات گرمایش جهانی است. ممکن است هیچ یک از کوهنوردان حرفه‌ای هم متوجه نشده باشند اما رشته کوه آلپ و دیگر کوه‌ها در یک قرن گذشته در حال افزایش قد و بازسازی خود هستند. اما علت چیست؟ 

برای سالیان طولانی یخچال‌های طبیعی روی شانه زمین سنگینی می‌کردند و زیر این بار سنگین، زمین توان زایش کوه نداشت. با افزایش سرعت گرمایش جهانی این بار دارد کم‌کم از روی دوش زمین برداشته می‌شود و در نتیجه کو‌ها فرصت رشد می‌یابند.

برای کسانی که در کشوری چون ایران با این همه آثار باستانی زندگی می‌کنند خبر گرم شدن زمین از احداث سد روی آثار باستانی هم بدتر است.

بالا آمدن سطح دریاها و شدت گرفتن فصل‌ها خطرات زیادی برای آثار تاریخی در سراسر جهان به وجود می‌آورد.

سیل که یکی از اثرات بی‌شمار گرمایش جهانی است، تهدید مهمی برای آثار تاریخی است.

حتی همین حالا هم سیلی ناشی از گرمایش جهانی باعث از بین رفتن یک اثر تاریخی شده است: معبدی 600 ساله در تایلند به نام سوکوتای.

درست همان زمانی که یخ‌ها آب می‌شوند و توفان‌های شدید دنیا را درمی‌نوردد، یک اثر دیگر هم از گرمایش جهانی در گوشه و کنار جهان دیده می‌شود: آتش‌سوزی در جنگل‌ها.

وقتی بهار زودرس فرا می‌رسد و برف‌ها زودتر از همیشه آب می‌شوند، مناطق جنگلی بیشتر از همیشه خشک می‌مانند. همین امر باعث بالا رفتن درصد ریسک آتش‌سوزی در جنگل‌ها می‌شود.

از اوایل قرن بیستم میلادی بود که انسان‌ها مجبور شدند برای دیدن موش خرماها، موش‌ها و سنجاب‌ها به مناطق مرتفع‌تر بروند. پژوهشگران دریافته‌اند که بسیاری از این حیوانات به مناطق مرتفع‌تر نقل مکان کرده‌اند، یعنی قبلا در مناطقی کم ارتفاع‌تر زندگی می‌کردند. این تغییر احتمالا نتیجه دگرگونی محیط طبیعی زندگی آنها به خاطر گرمایش جهانی بوده است.

تغییر مشابهی در محیط طبیعی قطب به خاطر آب شدن یخ‌ها در حال روی دادن است و زندگی حیوانات منطقه به ویژه خرس‌های قطبی را تهدید می‌کند.

زمانی که آب شدن یخ‌های قطبی زندگی حیوانات و گیاهان را در عرض‌های جغرافیایی کمتر و نزدیک به قطب تهدید می‌کند، اشعه‌های خورشید موقعیت خوبی را برای حیات قطبی برخی دیگر پدید می‌آورد.

گیاهان قطبی معمولا در اغلب روزهای سال در میان یخ‌ها اسیر هستند. این روزها وقتی که یخ‌ها در بهار زودتر آب می‌شوند، به نظر می‌رسد که گیاهان مشتاقند برویند. تحقیقات نشان می‌دهد در خاک‌های جدید آن گونه‌ای از فتوسنتز که کلروفیل‌ تولید می‌کند بیشتر از خاک‌های قدیمی یافت می‌شود که همین امر نشان دهنده توسعه حیات در منطقه قطب طی دهه‌های گذشته است.

این مسئله که 125 دریاچه در همین چند دهه گذشته در قطب ناپدید شدند و از بین رفتند، نشان می‌دهد که اثرات گرمایش جهانی در قطب از هر جای دیگر کره زمین بیشتر است.

این مسئله تحقیقات را از گم شدن آب‌ها به این نکته رساند که ممکن است لایه منجمد دائمی زیر این دریاچه‌ها آب شده باشد. وقتی این لایه دائمی یخ زده آب شود، آب دریاچه‌ها می‌تواند در خاک نفوذ کند و در نتیجه دریاچه‌ها خشک می‌شوند.

یکی از محققان این جریان را به وان پر از آبی تشبیه کرد که سوراخ تخلیه آب آن را باز کنند. وقتی دریاچه‌ای از بین برود، اکوسیستمی هم که به آن وابسته است نابود می‌شود.

بالا رفتن دمای زمین نه تنها باعث آب شدن یخچال‌های طبیعی می‌شود بلکه لایه خاک یخ زده زیر سطح کرده زمین را هم آب می‌کند.

این آب شدن سبب می‌شود پوسته زمین جمع شود و ناهمواری‌هایی در سطح آن ایجاد شود. ایجاد حفره و آسیب رسیدن به زیرساخت‌هایی چون راه‌ها و خطوط راه‌آهن، بزرگراه‌ها و حتی خانه‌ها از جمله عوارض این جمع شدن پوسته زمین است.

بی‌ثبات شدن لایه یخ‌زده زیر پوسته زمین به دلیل آب شدن آن، در ارتفاعات بالا مانند کوه‌ها باعث ریزش سنگ و گل می‌شود.

وقتی گرمایش جهانی بهار زودرس را برای زمین به ارمغان می‌آورد، آن پرنده‌هایی که زودتر از همیشه مهاجرت می‌کنند و به سرزمین‌شان باز می‌گردند، نه تنها کرم‌ها را به دست می‌آورند،بلکه ممکن است این بازگشت زودهنگام به سرزمین اصلی را در ژن خود به نسل‌های بعدی منتقل کنند.

از آنجایی که گیاهان  زودتر شکوفه می‌دهند، احتمالا حیواناتی که بر اساس زمان‌بندی طبیعی بدنشان مهاجرت می‌کنند، آذوقه‌ای نمی‌یابند. آنهایی که می‌توانند ساعت طبیعی بدنشان را با دوباره بازسازی کنند، احتمالا شانس بیشتری برای زنده ماندن و بقا دارند.

آنها با انتقال این تغییر ساعت در ژن‌هایشان به نسل بعدی، تغییری ژنتیکی در همه هم‌نوعانشان ایجاد خواهند کرد.

یکی از نتایج اولیه گرم شدن زمین و اثر گاز دی‌اکسید کربن، این است که می‌توان سریع‌تر از همیشه به فضا رسید. هوا در خارجی‌ترین لایه اتمسفر بسیار نازک است.

با این حال مولکول‌های هوا همچنان در برای شاتل‌های فضایی و ماهواره‌ها اصطکاک ایجاد می‌کنند و از سرعت آنها می‌کاهند. همچنین باعث می‌شوند برای نگه داشتن آنها در مدارشان به موتورهای کمکی نیاز باشد.

اما میزان دی‌اکسید کربن در هوا در حال افزایش است و تا زمانی که مولکول‌های دی‌اکسید کربن در لایه پایین‌تر جو به هم برخورد می‌کنند و گرما تولید می‌کنند و در نتیجه دمای جو بالا می‌رود. این بالا رفتن دما سبب می‌شود در بیرونی‌ترین لایه جو مولکول‌ها با شدت بیشتری از خود انرژی متساعد کنند و از هم دور شوند تا بتوانند خود را خنک کنند.

هر چه دی‌اکسید گربن بیشتری در هوای بالای سر ما باشد، مولکول‌های لایه خارجی جو هم بیشتر تلاش می‌کنند خود را خنک کنند و در نتیجه اصطکاک در آن لایه کمتر و کمتر می‌شود.